De effecten van diepe hersenstimulatie op autorijden bij de ziekte van Parkinson
31 augustus 2023
Een groep Duitse onderzoekers heeft de invloed van diepe hersenstimulatie (Deep Brain Stimulation, DBS) in mensen met de ziekte van Parkinson op het rijgedrag onderzocht.
Door Werkgroep Wetenschapsnieuws
De studie betrof drie actief rijdende groepen: een groep parkinsonpatiënten die de DBS-operatie heeft ondergaan (n=23), een tweede groep parkinsonpatiënten (n=29) die in aanmerking komt voor een DBS-operatie en een controlegroep met 33 gezonde personen. De leeftijdsopbouw in elk van de drie groepen was vergelijkbaar.
Bij de DBS-patiënten werd een rijvaardigheidstest uitgevoerd vlak vóór de operatie en een 6 tot 12 maanden erna. De intervallen van de rijvaardigheidstesten bij de niet-DBS-parkinsonpatiënten kwamen zo veel mogelijk overeen. De rijvaardigheidstest van de personen in de controlegroep werd slechts één enkele keer uitgevoerd.
Resultaten
De rijvaardigheid van alle deelnemers bleek vergelijkbaar evenals de klinische toestand van de parkinsonpatiënten. Echter de rijvaardigheid 6-12 maanden na de operatie van de DBS-patiënten bleek slechter te zijn dan die van de niet-DBS-patiënten. Dit resultaat werd vooral veroorzaakt door twee patiënten met een slechte score vóór de DBS-operatie en een rampzalige score na 6-12 maanden. De onderzoekers hebben geen afwijkende waarden kunnen vinden in de resultaten van de verschillende bewegings- en cognitieve testen die deze aanzienlijke verslechtering van de rijvaardigheid bij deze twee patiënten kan verklaren.
Met uitsluiting van deze twee patiënten, blijkt de rijvaardigheid van niet-DBS- en DBS-patiënten zowel vóór als 6-12 maanden na de operatie vergelijkbaar te zijn. Leeftijd, ziekteduur en -ernst evenals de rijvaardigheid vóór de operatie blijken overeen te komen met slechtere rijprestaties na 6-12 maanden.
Conclusie
Dit eerste prospectieve onderzoek naar de rijveiligheid bij de ziekte van Parkinson na een DBS-operatie geeft aan dat DBS gewoonlijk de rijveiligheid niet verandert, maar wel het risico op achteruitgang van het rijgedrag zou kunnen vergroten, vooral bij individuele proefpersonen die al onveilig autorijden voorafgaand aan de DBS-operatie.
Referentie
Fründt, O., Mainka, T., Vettorazzi, E. et al. Prospective controlled study on the effects of deep brain stimulation on driving in Parkinson’s disease. npj Parkinsons Dis. 9, 105 (2023). https://doi.org/10.1038/s41531-023-00545-6
Meer onderzoek naar parkinson(ismen) is nodig
Wilt u een donatie doen voor wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Parkinson en parkinsonismen? Steun dan het werk van ParkinsonNL! |
