Blog: Wandelen als strategie
22 juni 2023
Lange afstandspaden lopen als remedie tegen een slopende hersenziekte, is dat mogelijk? Dat is de vraag die blijft hangen na het lezen van het derde boek Landlijnen van Raynor Winn. Ze hebben het weer geflikt, Raynor Winn en haar man Moth. Ze hebben opnieuw 1600 km gelopen, dit keer van Noord-Schotland naar de Engelse Zuidkust. Wat in 2013 begon als een wanhoopsdaad nadat ze hun huis waren kwijtgeraakt en Moth een ernstige diagnose had gekregen, is nu een bewuste strategie geworden. Lange afstandspaden lopen. In een interview in de Flow beschrijft Raynor wat het lopen van het kustpad in 2013 voor hun gedaan heeft. ‘Die kaart met die lijn om te volgen gaf ons een reden om ’s morgens op te staan. Het was een manier om controle terug te krijgen over ons leven. Geen behandeling, geen genezing, geen weg terug. Ik kon het niet accepteren’.
Ik merk dat ik dit boek Landlijnen op een andere manier lees dan haar vorige twee boeken. Opeens besef ik dat Moth en ik eenzelfde soort ziekte hebben met een slechte prognose. Hij heeft CBD, Corticobasale degeneratie en ik heb de ziekte van Parkinson. Kort gezegd, CBD wordt gerekend onder de groep ‘parkisonismen’, een verzamelnaam voor een aantal aandoeningen die lijken op de ziekte van Parkinson maar die anders verlopen en waar de medicijnen voor Parkinson minder goed op werken. Toen Moth de diagnose kreeg was het advies van de arts ‘zich niet te vermoeien en voorzichtig te zijn met traplopen’. Daar houden ze zich niet aan. Ze ontdekken al lopend dat de buitenlucht en de fysieke inspanning Moth goed doen en dat hij niet alleen minder stijf wordt, maar dat ook zijn geheugen en oriëntatie vermogen verbeteren en dat hij weer meer initiatief neemt. Als ze na het lopen van het kustpad van 1000 kilometer weer een wat gereguleerder bestaan krijgen, gaat de conditie en het geheugen van Moth zo achteruit, dat Raynor besluit hun tocht op schrift te stellen. Ze hoopt dat dat hem kan helpen zich details te herinneren, maar het werkt ook helend voor haarzelf. Van het een komt het ander en het reisverslag wordt in 2017 uitgegeven onder de naam Het zoutpad en wordt een bestseller.
Dat advies van die eerste neuroloog is opmerkelijk. Het is al jaren bekend dat veel bewegen goed is voor onze hersenen, Erik Scherder en Bas Bloem timmeren ermee aan de weg. Zelf doe ik mee met een bewegingsonderzoek Stepwise geheten, waarbij je elke dag een op je persoon afgestemd aantal stappen moet zetten. De hypothese is dat bewegen de ziekte van Parkinson kan vertragen, maar niet dat het de symptomen kan verminderen of zelfs kan terugdraaien. Wat dat betreft blijft het verhaal van Moth een wonder. Wel is bekend dat een aantal gebieden in de hersenen kan groeien in reactie op fysieke activiteit en dat neurplasticiteit bestaat.
Zelf heb ik in 2016 samen met een vriendin 800 kilometer gelopen naar Santiago en ik zeg geregeld dat ik dat nu niet meer zou kunnen. Maar is dat wel zo? Door de Parkinson ben ik eerder vermoeid en als de medicatie uitwerkt, sleep ik wat met mijn rechterbeen. Als ik lees hoe Raynor en Moth voortlopen in extreme hitte, gestoken worden door de befaamde mugjes, kleddernat regenen, hun voeten stuklopen en doorlopen met een gebroken vinger, dan vermoed ik dat ik allang had opgegeven. Luisteren naar je lichaam is zeg maar niet hun ding. Wat wel duidelijk wordt, is dat het hebben van een doel goed is voor lichaam en geest. Het werkt het beste als je de dingen die je altijd al gedaan hebt en waar je plezier in hebt, blijft doen. Zij zijn hun hele leven al heel sportief en houden van extreme omstandigheden. Iemand die ze onderweg tegenkomen benoemt dat zij zich ‘openstellen voor hoop’ en zich niet laten ontmoedigen door de diagnose. Dat is de krachtige boodschap die ik meeneem uit dit boek. Schaal niet te snel af, blijf zo lang mogelijk de dingen doen waar je plezier aan beleeft en misschien is het helemaal niet verkeerd om de grenzen van je mogelijkheden eens te verkennen.
- Het zoutpad, Raynor Winn, 2019
- De wilde stilte, Raynor Winn, 2020
- Landlijnen, Raynor Winn, 2022
- In Flow 3-2023 Interview met Raynor Winn