Door Jamie Jansen en Jorik Nonnekes

Zo weten we dat één of meer doorgemaakte vallen in het verleden de beste voorspeller is voor een toekomstige val. Ook ziekteduur, ziekte-ernst, bevriezen van lopen, een langzamere loopsnelheid en cognitieve problemen zijn in verband gebracht met een toekomstige val. Ondanks de kennis over deze voorspellers blijft het in de praktijk voornamelijk lastig om te voorspellen wanneer iemand voor de eerste keer gaat vallen.

Valrisico kan mogelijk ingeschat worden door het stellen van simpele vragen over het kunnen uitvoeren van dagelijkse activiteiten die een goede balans vereisen. Een voorbeeld van zo’n dagelijkse activiteit is bijvoorbeeld de mogelijkheid om nog staand een broek of rok aan te trekken. Dit idee komt uit onze dagelijkse klinische praktijk, waar werd opgemerkt dat het hebben van balansproblemen vaak gepaard gaat met het stoppen van staand een broek of rok aan te trekken. We besloten om dit verder uit te zoeken. Specifiek onderzochten we of het  gestopt zijn met het staand de broek of rok aantrekken (hierna: het ‘broek-teken’) een voorspeller is voor toekomstig vallen bij mensen met de ziekte van Parkinson. Ook wilden we graag weten of het hebben van het broek-teken een voorspeller is voor een eerste val, dus bij mensen die nog geen eerdere val hadden doorgemaakt.

Wat hebben we gevonden?

Onze resultaten vertellen ons dat het hebben van het broek-teken inderdaad geassocieerd is met een toekomstige val bij mensen met de ziekte van Parkinson. In ons onderzoek hebben we ook andere bekende voorspellers getest en deze vergeleken met de voorspellende waarde van het broek-teken. Hieruit blijkt dat een eerder doorgemaakte val en mate van ziekte-ernst een toekomstige val het best voorspellen. Bij mensen die nog geen eerdere val hebben doorgemaakt heeft het hebben van het broek-teken geen voorspellende waarde. Hier blijkt de mate van ziekte-ernst de beste voorspeller.

Wat betekenen deze resultaten?

We laten zien dat het hebben van het broek-teken voorspellende waarde heeft in het voorspellen van een toekomstige val en dat het stellen van deze vraag een toegevoegde waarde kan zijn in het herkennen van mensen met Parkinson met een verhoogd valrisico. Helaas helpt het uitvragen van het broek-teken waarschijnlijk niet bij het voorspellen van een allereerste val bij mensen met de ziekte van Parkinson.

Hoe nu verder?

Het uitvragen van het broek-teken kan een simpele en snelle toevoeging zijn voor de dagelijkse praktijk om valrisico bij mensen met de ziekte van Parkinson beter in te schatten. Echter, onze resultaten laten ook zien dat er onderzoek nodig is om een allereerste val goed te voorspellen.

Wetenschappelijk artikel

Jansen, Jamie A.F. ; Tosserams, Anouk; Weerdesteyn, Vivian G.M.; Bloem, Bastiaan R.; Nonnekes, Jorik; The 'Pants-Sign': A predictor for falling in people with Parkinson's Disease? Journal of Parkinson's Disease, vol. 13, no. 8, pp. 1321-1327, 2023