Stoelgangstransplantatie biedt hoop voor de ziekte van Parkinson
4 april 2024
Een klinische studie van onderzoekers van de Universiteit Gent toont aan dat stoelgangstransplantatie van gezonde darmbacteriën de symptomen van de ziekte van Parkinson vermindert.
Bron: Universiteit Gent
Een klinische studie door onderzoekers van UZ Gent, VIB, en UGent heeft aangetoond dat een stoelgangstransplantatie met gezonde darmbacteriën de symptomen van mensen met de ziekte van Parkinson verbetert. De veelbelovende resultaten suggereren dat deze methode een waardevolle nieuwe behandeling kan zijn voor deze slopende ziekte.
De ziekte van Parkinson is een neurodegeneratieve aandoening. Het aantal mensen met de ziekte neemt snel toe door onder andere het gebruik van pesticiden en een steeds ouder wordende bevolking. Symptomen van de ziekte omvatten zowel motorische als niet-motorische klachten. De motorische symptomen zoals evenwichtsproblemen, stijfheid en de typische tremor zijn het best bekend en bijna altijd de aanleiding voor de uiteindelijke diagnose. De niet-motorische symptomen, zoals reukverlies, constipatie en REM-slaapstoornissen, blijken zich echter vaak reeds tot 20 jaar voor deze diagnose te ontwikkelen bij een groot aantal mensen met de ziekte.
De rol van het microbioom
Bij de ziekte van Parkinson vouwt een eiwit genaamd alpha-synucleïne zich abnormaal op en klontert samen. Deze klonters beschadigen vervolgens dopamine producerende zenuwcellen in de hersenen, wat leidt tot de typische parkinsonsymptomen. De huidige behandelingen, voornamelijk medicijnen die dopamine vervangen, hebben vaak bijwerkingen en verliezen na verloop van tijd hun werking.
De eiwitklonters worden vermoedelijk in een zeer vroege fase van de ziekte gevormd in de darmwand waarna ze via de vaguszenuw, die de darm en de hersenen verbindt, de hersencellen bereiken. Dit proces kan beïnvloed worden door darmbacteriën. Nieuw onderzoek suggereert inderdaad een verrassende link tussen parkinson en het darmmicrobioom, de biljoenen bacteriën die in onze darmen leven. Mensen met de ziekte van Parkinson hebben vaak een verstoord darmmicrobioom vergeleken met gezonde individuen. Naast deze wijzigingen, vertonen ze ook vaker (darm)ontstekingen en een verstoorde darmwandbarrière.
Daarom heeft de afdeling neurologie in het UZ Gent o.l.v. Prof. Patrick Santens de krachten gebundeld met Prof. Debby Laukens van UGent en het team van Prof. Roosmarijn Vandenbroucke van het VIB-UGent Centrum voor Inflammatieonderzoek. Het team wou onderzoeken of een stoelgangstransplantatie van gezonde darmbacteriën van een donor een betekenisvolle impact kon hebben op de evolutie van de symptomen van de ziekte van Parkinson gedurende één jaar. De klinische studie toonde aan dat na 12 maanden de actief behandelde groep significant meer verbetering vertoonde van de motorische symptomen in vergelijking met de placebogroep.
Via de neus naar de dunne darm
De klinische studie, die de naam GUT-PARFECT kreeg, rekruteerde deelnemers met de ziekte van Parkinson in een vroeg stadium alsook gezonde donoren die hun ontlasting doneerden aan de Gentse Stoelgangbank. Alle deelnemers met de ziekte van Parkinson ontvingen de ontlasting door een sonde die via de neus werd ingebracht en tot in de dunne darm werd opgeschoven om zo het mengsel rechtstreeks daar toe te dienen.