Door werkgroep wetenschapsnieuws

Portugese onderzoekers hebben een uitgebreide studie gedaan naar wat al bekend is over de rol van uit zeeleven gewonnen stoffen bij het behandelen van ziekten waarbij de hersencellen voortijdig afsterven, de zogenoemde ‘neurodegeneratieve’ ziekten, zoals parkinson. Volgens deze onderzoekers vormen de zee en zijn bewoners een unieke en diverse bron van stoffen met mogelijk grote therapeutische waarde voor verschillende van deze aandoeningen.

De studie somt de bestanddelen op die uit zeeleven zijn gewonnen, en onthult de manier waarop die in het laboratorium en in de natuur zenuwcellen kunnen beschermen. Het gaat om zo’n 60 stoffen uit in zee levende bacteriën, schimmels, weekdieren, zeekomkommer, zeewier, zacht koraal, sponzen en zeesterren. Deze mariene organismen produceren complexe moleculen, waarvan sommige een rol spelen in de hersenen.

De zeebiologen hebben samen met een farmacoloog een inventaris gemaakt van de verbindingen die mogelijk bij parkinson ziekteprocessen afremmen. Dit betreft onder andere peptiden, alkaloïden, quinonen, terpenen, polysacchariden, polyphenolen, lipiden, pigmenten en mycotoxinen. Allemaal stoffen die bij parkinson een rol spelen, bijvoorbeeld door het verminderen van oxidatieve stress, het voorkómen van dysfunctionerende mitochondrieën (kleine ‘fabriekjes’ in lichaamscellen), het stapelen van het eiwit alfa-synucleïne, en door het tegengaan van ontstekingsprocessen.

Maar eris nog een lange weg te gaan, voordat het tot bruikbare medicijnen komt. Het is nu aan andere onderzoekers om die nieuwe medicijnen te ontwikkelen en in de praktijk te testen. Dat vraagt om klinisch onderzoek naar onder andere de veiligheid in de praktijk. Zulk onderzoek is ook nodig om de manier te verbeteren waarop deze stoffen via het bloed de hersenen kunnen bereiken, bijvoorbeeld met hulp van nanodeeltjes, omdat de meeste stoffen uit de inventaris nu de bloed/brein-barrière niet kunnen passeren.

Bron

Joana Silva e.a., Marine-Derived Components: Can They Be a Potential Therapeutic Approach to Parkinson's Disease? Mar. Drugs 2023, 21(8), 451; https://doi.org/10.3390/md21080451