Medisch specialistische revalidatie bij parkinson en parkinsonismen

Medisch specialistische revalidatie bij parkinson en parkinsonismen

5 maart 2024

Medisch specialistische revalidatie is behandeling door een team van therapeuten (fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist, psycholoog, maatschappelijk werker), die intensief samenwerken onder leiding van een revalidatiearts. Het team overlegt samen regelmatig over het beloop en de nog te behandelen doelen. De behandeling vindt plaats in een revalidatiecentrum of ziekenhuis.

Revalidatie is erop gericht om patiënten optimaal te laten functioneren op alle gebieden van hun leven. Voor mensen met Parkinson is het streven over het algemeen, om hun zelfstandigheid zolang mogelijk te behouden, en zo lang mogelijk goed te blijven functioneren in hun verschillende rollen, bijv als partner, ouder, werknemer, enz.

Wanneer is  medisch specialistische revalidatie zinvol?

In het algemeen is de meerwaarde van revalidatie vooral dat verschillende therapieën, met optimale afstemming, in enkele weken tot maanden, de patiënt weer op koers kunnen krijgen. Vooral wanneer er meer problemen tegelijk spelen, is de nauwe samenwerking een groot voordeel. Ook is er binnen een revalidatieteam veel kennis en ervaring over cognitieve stoornissen (zoals geheugen, concentratie en kunnen plannen) en over de psychologische en sociale gevolgen van Parkinson. Na het afronden van de medisch specialistische revalidatie wordt, zo nodig, de behandeling weer overgedragen aan  therapeuten in de eerste lijn.

Redenen om een periode  medisch specialistische revalidatie te krijgen zijn

  • Problemen op 2 of meer gebieden, zoals bewegingsvaardigheden, persoonlijke verzorging, communicatie, cognitie, stemming en gedrag, dagbesteding, werk, omgevingsfactoren (mantelzorgers of woonomgeving)
  • Werkende mensen, kort na de diagnose. Ook wanneer er nog geen problemen op het werk optreden, is revalidatie vaak zinvol. Door meer kennis bij de patient en werkgever is het bijv mogelijk om tijdig aanpassingen te kunnen doen en zo lang mogelijk op een goede manier aan het arbeidsproces deel te blijven nemen.
  • Inzicht verkrijgen in cognitieve stoornissen, waarbij vaak een neuropsychologisch onderzoek wordt gedaan, en uitgebreide uitleg en zo mogelijk training kan worden gegeven aan de patiënt en zijn naasten.
  • Leren omgaan met cognitieve stoornissen op het werk of in het dagelijks leven thuis
  • Bij noodzaak van hulpmiddelen/ aanpassingen op het gebied van huis, werk, vervoer, lopen
  • Bij  de revalidatiearts is specialistische kennis aanwezig over aanpassingen en hulpmiddelen (bv spalk bij klapvoet), schoenaanpassingen, behandelen van  bewegingsstoornissen zoals dystonie, bv met botulinetoxine,  en pijnklachten

Doelen

In de revalidatie wordt het behandelplan altijd samen met de patiënt bepaald. Afhankelijk van de problemen en  wat iemand graag wil bereiken, wordt beoordeeld welke therapeuten nodig zijn, en worden doelen opgesteld. Doelen kunnen bijvoorbeeld liggen op het gebied van bewegen, zelfverzorging, dagbesteding, communicatie, cognitief functioneren,  stemming  en seksualiteit. Daarnaast wordt goed  gekeken naar de omgeving van de patiënt. Hierbij kan men denken aan aanpassing van de woonomgeving en het gebruik van hulpmiddelen. Maar ook aan ondersteuning van partner, familie en mantelzorgers.

De revalidatiearts waarborgt de medische voorwaarden om te kunnen revalideren en stuurt het team aan, de therapeuten gaan praktisch met de individuele doelen aan de slag.

Voorwaarden

Belangrijke voorwaarden voor medisch specialistische revalidatie zijn, dat de patiënt genoeg belasting aan kan. In de praktijk betekent een poliklinisch revalidatieprogramma meestal dat je zo’n twee keer per week naar het revalidatiecentrum of de ziekenhuisafdeling moet voor de therapieen. Maar men moet   ook voldoende in staat zijn de  instructies in de praktijk  toe te passen (voldoende leerbaar zijn).

Alternatieven

Indien de patiënt alleen kan leren door veel herhaling in de daadwerkelijke situatie, zal er vaak worden gekozen voor ondersteuning door eerstelijns therapeuten dichtbij huis, of voor behandeling aan huis.

Op een aantal plekken in Nederland is het ook mogelijk voor mensen met Parkinson  om tijdelijk in een revalidatiecentrum opgenomen te worden. Dit is vooral aan de orde als iemand te weinig belastbaar is om vanuit huis te revalideren, maar nog wel voldoende leervermogen heeft om geleerde strategieën vast te houden en deze na de revalidatie thuis te blijven toepassen.

Verwijzing

U kunt door uw huisarts of neuroloog verwezen worden naar de revalidatiearts die dan samen met u bekijkt of een medisch specialistisch revalidatietraject mogelijk, danwel nodig is.

Ga terug naar de revalidatiecentra op de kaart

 

Terug naar boven