Geneesmiddelentekorten zijn al geruime tijd een probleem. Het aanleggen van een zogenaamde ‘ijzeren voorraad’ van 5 maanden zorgt ervoor dat er voor alle geneesmiddelen een minimale voorraad beschikbaar is. De minister wil deze voorraadverplichting voor alle geneesmiddelen invoeren. Het aanleggen van de voorraad kost geld, maar levert ook winst op doordat apothekers en groothandels bij tekorten minder tijd kwijt zijn met het zoeken naar alternatieve geneesmiddelen. Ook hoeven er geen duurdere vervangende geneesmiddelen te worden ingezet. De opbouw van de ijzeren voorraad gebeurt in fases en zal gemiddeld twee jaar duren. Sommige geneesmiddelen worden bijvoorbeeld maar eens in de zoveel tijd geproduceerd.

Om de tekorten structureel aan te pakken is ook een Europese aanpak van belang. Europa is in toenemende mate afhankelijk geworden doordat de productie van (grondstoffen voor) geneesmiddelen op steeds minder plekken plaatsvindt, in landen buiten Europa. De minister is daarom met andere Europese lidstaten in gesprek om deze productie weer meer terug naar Europa te halen.

Minister Bruins: “Ik vind dat in een land als Nederland, waar de gezondheidszorg van hoog niveau is, geneesmiddelen altijd beschikbaar moeten zijn. De aanleg van deze ijzeren voorraad voorkomt dat patiënten met lege handen aan de balie van de apotheek staan. Het dringt namelijk een groot deel van de tekorten terug. Daarnaast komt er voor de apotheker dan ook weer meer ruimte om zich te richten op de zorg aan de patiënt in plaats van op de dagelijkse zoektocht naar andere medicijnen. Maar we zijn er nog niet. We moeten in Europa de handen ineen slaan om te onderzoeken of de productie van cruciale geneesmiddelen en grondstoffen ook weer in de EU mogelijk is. Elke patiënt, nu en in de toekomst, moet kunnen rekenen op het geneesmiddel dat hij of zij nodig heeft.”

Afspraken en toezicht

De minister gaat met firma’s, groothandels, apothekers en zorgverzekeraars in gesprek over de financiering van de voorraden. Het is de bedoeling dat deze partijen gaan samenwerken en gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het tegengaan van geneesmiddelentekorten. Zo worden er afspraken gemaakt om te voorkomen dat geneesmiddelen onnodig moeten worden vernietigd. Ook willen de partijen de vraag naar geneesmiddelen beter gaan voorspellen om vraag en aanbod optimaal op elkaar af te stemmen. De afspraken voor het aanleggen van extra voorraad worden vastgelegd in een beleidsregel waarop de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gaat toezien. Waar nodig kan IGJ dan passende maatregelen treffen.

De opbouw van de ijzeren voorraad start in 2020. De partijen bepalen gezamenlijk met welke geneesmiddelen het best kan worden begonnen.