Verslag presentatie Tim van Balkom: online cognitieve training
17 november 2018
Tim van Balkom is neuropsycholoog. Hij doet onderzoek bij Amsterdam UMC locatie VUmc, afdeling Psychiatrie en afdeling Anatomie & Neurowetenschappen naar cognitieve disfunctie bij de ziekte van Parkinson en een online cognitieve training ter verlichting hiervan.
Zijn promotie-onderzoek voert Van Balkom uit o.l.v. promotoren prof.dr. Van den Heuvel, prof.dr. Berendse en co-promotoren dr. Vriend en prof.dr. Van der Werf. Naast zijn onderzoek werkt hij drie dagen in de week als psycholoog in opleiding tot GZ-psycholoog bij GGZ inGeest zorglijn Angst en Depressie in Haarlem.
Denkvermogen
In de polikliniek is een vaak gehoorde opmerking dat mensen zich zorgen maken over het denkvermogen. Er is nog niet veel voor handen om deze mensen te helpen, zeker niet vroeg in de ziekte wanneer klachten nog mild zijn. Hiernaar wordt nu onderzoek gedaan.
Cognitieve problemen komen veel voor. Een kwart van de mensen met parkinson heeft hier in het begin van de ziekte last van en later in de ziekte bijna iedereen. Problemen zijn er in uitvoerende functies, zoals plannen. Daarnaast zijn er problemen met aandacht en geheugen en visueel ruimtelijke functies. Vroeg in de ziekte heeft levopoda een positieve invloed, maar niet alle problemen verbeteren hiermee. Dit onderzoek richt zich op hersenstimulatie, maar ook op strategietrainingen waarmee mensen leren omgaan met de problemen. Training van denkfuncties zou ook positieve effect kunnen hebben. Op basis van onderzoek is er een werkmodel gemaakt. Vroeg in de ziekte werken de hersenen harder om te compenseren. Later in de ziekte werkt het compensatiemechanisme niet meer goed. Mensen gaan disfuncties ervaren. Cognitieve training zorgt ervoor dat iemand de compensatie langer volhoudt en dat de communicatie in de hersenen beter gaat. Dit kan leiden tot uitstel van achteruitgang.
Training
De training Cogtips duurt 8 weken en wordt online op de PC of op de tablet gedaan. De methode is twee trainingen te vergelijken voor en na training door middel van testjes en vragenlijsten. Ook zijn er drie follow-up metingen. Iedereen die milde klachten in denkvermogen ervaart kan meedoen. Het streven is 140 mensen te includeren, er zijn nog 45 mensen nodig. Vervolgonderzoek kan bijvoorbeeld gaan over de frequentie van trainen. De training veroorzaakt geen bijwerkingen en is goed in te passen in dagelijks leven. Als blijkt dat de training een gunstig effect heeft, kunnen mogelijk meer mensen online trainen.