Kinderen van een yopper
Platform: 'Jong & Parkinson'

Platform: 'Jong & Parkinson'
Als je vader of moeder de ziekte van Parkinson heeft, heb je vast veel vragen. Het is ook fijn om je ervaringen te delen met andere kinderen die in dezelfde situatie zitten. Op dit platform geven we je informatie en kun je in contact komen met anderen. Ook kun je antwoorden vinden op wat parkinson betekent en wat er allemaal kan gebeuren als een van je ouders parkinson heeft.
De ziekte van Parkinson is een ziekte van de hersenen. Als je parkinson hebt, maken je hersencellen minder dopamine aan. Dat is een stofje dat zorgt dat je soepel en gemakkelijk kunt bewegen. Ook andere stofjes in de hersenen worden minder aangemaakt. Dat geeft verschillende andere problemen, zoals concentratieproblemen of trager denken. Parkinson gaat niet meer over, en wordt langzaam steeds iets erger doordat de hersencellen die dopamine aanmaken afsterven. Er zijn geen medicijnen die de ziekte genezen, maar we kunnen met medicijnen en ondersteuning de klachten wel verminderen. Niet elke persoon met parkinson heeft dezelfde klachten, en de klachten kunnen op bepaalde dagen erger zijn dan op andere dagen.
Vaak beginnen de symptomen van parkinson tussen de leeftijd van 50 en 60 jaar, maar ook jongere mensen krijgen te maken met deze ziekte. Deze jonge mensen met parkinson hebben nog een vol leven en zijn naast patiënt vaak ook ouder, kind, partner en vriend(in). Jonge mensen met parkinson worden ook wel ‘Yoppers’ genoemd, dit staat voor ‘Young Onset Parkinsonians’. Het is goed als je als kind van een jong iemand met parkinson begrijpt wat parkinson is, welke klachten iemand kan krijgen en hoe het zit met medicijnen. Ook mensen in de omgeving merken dat dingen veranderen. Dat kan moeilijk zijn.
Het is altijd goed om met iemand te praten over wat je dwarszit, maar het is ook begrijpelijk als je dat soms lastig vindt. Praten is niet de enige manier. Je kunt ook gaan sporten, leuke dingen doen of creatief zijn. Je bent dan even niet bezig met de ziekte van je vader of moeder en dat is ook goed! Je hebt misschien de neiging om je ouders niet nog eens extra lastig te vallen met wat jou bezighoudt, maar het is belangrijk dat je niet van alles voor jezelf houdt. Ouders doen vaak hetzelfde en dat werkt averechts, want als kind voel je meestal haarfijn aan als er iets is. Vertel je ouders hoe jij wil dat ze jou op de hoogte houden van de ziekte. Je kunt met jouw vragen trouwens ook terecht bij de zorgprofessionals die betrokken zijn bij jouw vader of moeder. Zeker de huisarts, maar ook de parkinsonverpleegkundige of de maatschappelijk werker.
Op mijn elfde hoorde ik dat mijn moeder parkinson heeft. Zij was toen 43 jaar. Ik weet er niet veel meer van. Mijn oma heeft het ook en iedereen dacht dat het echt een ouderdomsziekte is. Mijn broer en ik zijn gelijk gaan googelen wat het allemaal inhoudt en we vonden de meest erge dingen, over dat je niet meer kunt lopen of praten. Dat is achteraf gelukkig anders gegaan.Elke (18)
Karlijn (8):
‘Mijn papa heeft parkinson. Voor mij is dat gewoon, maar ik vind het niet fijn dat mijn papa anders is. Ik vind het lastig dat mijn gezin anders is. Maar het is fijn om daarover te praten met papa of mama, of bij de kindertherapie.’
Als een van je ouders parkinson heeft, gaan veel dingen bij jullie thuis anders dan bij andere gezinnen. Mensen met parkinson hebben bijvoorbeeld meer rust nodig. Op vakantie gaan of een uitstapje maken, is niet altijd makkelijk. Over een aantal dingen moeten jullie van tevoren extra nadenken. Misschien moet ook meer helpen in huis dan andere kinderen of jongeren.
Meestal weet je niet beter en het is ook niet per se verkeerd. Vaak willen en kunnen kinderen graag helpen. Met de juiste steun en stimulans kunnen kinderen zich gemakkelijk aanpassen aan een veranderende situatie. Door thuis je ouder(s) te helpen, neem je verantwoordelijkheid én je leert geduldiger, zelfstandiger, open en alert te zijn. Zorg wel voor een juiste balans, zodat je thuis ook gewoon kind kunt zijn.
De ziekte is wisselend en onzeker en jouw gevoel kan dat ook zijn. Je kunt bijvoorbeeld verdrietig, boos, bang, ongerust of onzeker zijn. Ook kun je je soms eenzaam voelen, omdat niet iedereen jouw situatie begrijpt. Deze gevoelens zijn heel normaal. Probeer ze niet weg te stoppen. Luister en kijk naar wat je voelt en praat erover met familie of vrienden. Vind je het fijner om met een onafhankelijk iemand te praten? Je kunt ook bij je huisarts terecht.
Elke:
‘Als mijn moeder een drukke dag heeft gehad, is ze de volgende dag niet veel waard. Ze heeft dan veel last van haar benen. Daaraan merk je dat ze parkinson heeft, maar ze is nog steeds de liefste moeder. Mentaal is ze ook hartstikke sterk.’
Karlijn:
‘Mijn papa rust vaak overdag en ik vind het moeilijk om dan rustig en stil te moeten zijn. Hij kan er ook niet goed mee omgaan als ik en mijn broers druk zijn. Ik geef hem dan een knuffel als hij moet huilen.’
Voor kinderen tot 16 jaar zijn er verschillende informatiematerialen:
Kijktip: Het Klokhuis over parkinson
Mensen met de ziekte van Parkinson krijgen vaak moeite met bewegen en lopen. Dat komt doordat de ziekte iets verandert in hun hersenen. In het televisieprogramma Het Klokhuis vertellen onderzoekers Anouk Tosserams en Jorik Nonnekes wat er precies gebeurt in de hersenen bij parkinson als het om bewegen gaat.
Elke:
‘Ik kreeg laatst de vraag hoe ik de toekomst zie met mijn zieke moeder. Dat vind ik een moeilijke vraag om te beantwoorden en het is vervelend als mensen dat aan me vragen. Ik zeg altijd dat ik positief naar de toekomst kijk, maar vooral in het nu leef. We zien wel hoe het loopt.’
Als je thuis vaak meehelpt in het huishouden of de zorg voor je ouder met parkinson, ben je een jonge mantelzorger. Je bent niet alleen, ongeveer een vijfde van jongeren in Nederland geeft thuis mantelzorg. Het is belangrijk dat je op school en op je werk deelt dat je mantelzorger bent, zodat zij er rekening mee kunnen houden. Praat erover met iemand die je vertrouwt. Op de website Mantelzorg.nl en JMZ Pro vind je informatie voor jonge mantelzorgers. Je kunt er ook al je mantelzorgvragen stellen door te bellen met de Mantelzorglijn, of ze een bericht te sturen.
Elke:
‘We merken in het gezin dat mijn moeder ziek is. Ze kan bijvoorbeeld niet op de trap lopen met iets in haar handen, omdat ze dan erg moet letten op haar evenwicht. Daar moeten we haar altijd wel in ondersteunen. Bijvoorbeeld dat we iets van haar aanpakken of mee naar boven lopen.’
Karlijn:
‘Ik help mijn papa vaak met kleine dingen in huis. Bijvoorbeeld boodschappen uit de auto tillen, zijn blouse dichtknopen of dingen aangeven. Ik vind het een beetje raar om mezelf mantelzorger te noemen, want ik help papa gewoon.’
Als een van je ouders parkinson heeft, kan het fijn zijn om via boeken, magazines, video's en podcasts meer te begrijpen over de situatie en je gevoelens. Hier zijn enkele tips:
Boeken (voor jonge kinderen)
Magazines
Video's
Podcasts
Als je meer wilt weten of graag met andere kinderen wilt praten over het hebben van een ouder met parkinson, zijn er verschillende mogelijkheden:
Je kunt bij je ouder(s) aangeven dat je graag met iemand wil praten over de situatie en je ervaringen. Zij willen je hierbij vast helpen, want het delen van je ervaringen met anderen kan heel fijn zijn. Of je nu kiest voor een groepsgesprek, een app-groep, of gewoon een goed gesprek met een vriend of professional, je staat er niet alleen voor!
We gaan eigenlijk nooit naar het bos of een pretpark, omdat papa dat niet kan met een rolstoel. Soms gaan we alleen met mama. Met verjaardagen gaan we altijd wat eerder weg. Papa is dan vaak moe, of het is te druk. Dat vind ik stom. Gelukkig kan papa mij wel naar schaken brengen en ik vind het fijn dat hij altijd thuis is als ik uit school kom.Karlijn (8)
Speciaal voor jongeren die een ouder hebben met parkinson heeft de Parkinson Vereniging een WhatsApp-groep in het leven geroepen! Hierin kunnen zij tips en ervaringen met elkaar uitwisselen. Wil je lid worden van deze WhatsApp-groep? Stuur dan een appje naar: 06-1893 8399.
Mijn moeder wilde op een gegeven moment geen medicijnen slikken. Ze was bang dat ze er nooit meer van af zou komen. In die tijd ging ze een stuk achteruit. Ik maakte me toen best veel zorgen om haar gezondheid en wilde dat ze zou beginnen met de medicijnen. Dat heeft ze gedaan en nu gaat het supergoed met haar. Je ziet niet meer aan haar dat ze ziek is.Elke (18)