Auteur: V. J. Geraedts 

In dit proefschrift is onderzoek gedaan naar o.a. het beleid rondom afwijzing voor de operatie na verwijzing voor de DBS-screening (waarom sommige patiënten niet in aanmerking komen), evenals onderzoek naar factoren die invloed uitoefenen op tevredenheid na de operatie en hun kwaliteit van leven. Tot slot is gekeken of we met behulp van EEG (hersenfilmpjes) nieuwe informatie kunnen verkrijgen om de DBS-screening te verbeteren.

Medicatie

Uit ons onderzoek is gebleken dat 50% van alle afwijzingen voor DBS na soort pre-screening op de polikliniek te maken hebben de huidige medicatie: ofwel een goede instelling op de huidige medicatie waarbij de symptomen goed onder controle zijn, of de mogelijkheid om andere medicatie te proberen. Er zijn dan nog genoeg andere (medicamenteuze) alternatieven over en DBS is (nog) niet aan de orde. Verder had bijna een kwart van de verwezen patiënten onrealistische verwachtingen ten aanzien van DBS, d.w.z. een behoefte om een symptoom te verhelpen dat doorgaans niet reageert op DBS. Deze resultaten lijken er op te wijzen dat de verwijzingen voor DBS tot meer geschikte kandidaten zou kunnen leiden door nascholing van verwijzende neurologen. Verder kunnen mogelijk onnodige verwijzingen worden voorkomen door vooraf te achterhalen of patiënten onrealistische verwachtingen hebben van DBS.

Literatuurstudie

Uit een literatuurstudie blijkt opvallend genoeg dat diverse factoren die gelden als (relatieve) contra-indicaties voor DBS geen effect op postoperatieve kwaliteit van leven. Vaak worden patiënten met ernstige cognitieve of psychiatrische klachten niet geschikt bevonden voor DBS, maar deze klachten lijken dus geen invloed te hebben op kwaliteit van leven na de operatie. Hierbij moet wel de kanttekening worden geplaatst dat deze factoren slechts in geringe mate aanwezig waren (d.w.z. meestal betrof het milde klachten, er werden geen ernstige cognitieve of psychiatrische klachten onderzocht). Over patiënten met ernstiger klachten kunnen dus ook geen conclusies getrokken worden. Onze resultaten wijzen er op dat kwaliteit van leven sterk individueel bepaald is en dat de resultaten erg afhankelijk zijn van bijvoorbeeld de gebruikte schaal om kwaliteit van leven te bepalen en culturele achtergrond.

Instelfase

Uit een andere studie blijkt dat de instelfase van DBS, met name het zoeken naar de beste instellingen van de neurostimulator, mogelijk verbeterd kan worden door informatie te gebruiken vanuit de intra-operatieve test-stimulatie. Tijdens de operatie wordt met proefstimulatie het effect van de DBS bekeken, terwijl na de operatie dit met de uiteindelijk geplaatste elektrode nog eens wordt herhaald. De instellingen van deze laatste elektrode kunnen (deels) gebaseerd worden op de proefstimulatie, waardoor de juiste instellingen hopelijk sneller gevonden zouden kunnen worden. Nadat deze juiste instellingen zijn bereikt, kan een postoperatieve ON-OFF test (waarbij de stimulator uit-en-aan wordt gezet) gebruikt worden om de postoperatieve tevredenheid te verbeteren door patiënten te laten waarnemen wat de DBS precies teweeg brengt.

Biomarkers

In het tweede deel van dit proefschrift werden biomarkers vanuit elektroencephalographie (EEG) bekeken. Uit de literatuur blijkt dat er bij patiënten met ZvP een correlatie is tussen informatie vanuit het EEG en symptomen zoals cognitie en toekomstige cognitieve achteruitgang. Deze correlatie tussen EEG en cognitie hebben wij eveneens gevonden bij onze DBS-kandidaten. Tot slot hebben wij een Machine Learning algoritme ontwikkeld om het cognitief functioneren van DBS-kandidaten te bepalen. Met dit algoritme kan een computer worden aangeleerd om patiënten met een verminderde cognitie te herkennen aan de hand van hun EEG. Onze resultaten wijzen er op dat het EEG een toegevoegde waarde kan hebben tijdens de DBS-screening, met name op het gebied van cognitief functioneren.

De druk van dit proefschrift is mede mogelijk gemaakt door de Parkinson Vereniging.

Lees een artikel hierover in de Volkskrant